بررسی تاثیر رطوبت خاک بر شدت فرسایش با استفاده از آزمایش تونل باد

فرسایش بادی یکی از پدیده های زیست محیطی مخرب در مناطق خشک و نیمه خشک جهان می باشد که در سال های اخیر شدت آن رو به افزایش است. مهار فرسایش بادی زمانی موثر خواهد بود که اطلاعات کافی در خصوص عوامل موثر بر آن در دسترس باشد. یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار روی شدت فرسایش خاک میزان رطوبت خاک سطحی است. همچنین توزیع اندازه ذرات خاک از طریق تاثیر بر زبری تصادفی بر شدت فرسایش بادی موثر است. هدف این تحقیق، بررسی نقش رطوبت خاک و توزیع اندازه ذرات بر شدت فرسایش بادی در سرعت های مختلف با استفاده از تونل باد می باشد. به این منظور آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و از طریق ایجاد ترکیب های مختلف رطوبت اولیه (5/1، 5/6 و 5/11 درصد) و سرعت های باد (5، 5/6 و 5/7 متر بر ثانیه) در خاک با بافت لومی شنی و در حداکثر اندازه ذرات ثانویه (75/4، 2 و 5/0 میلی متر) به مدت 30 دقیقه و در خاک شنی لومی با رطوبت اولیه (1، 5/2 و 5/4 درصد) و سرعت باد (5، 5/6 و 5/7 متر بر ثانیه) در حداکثر اندازه ذرات ثانویه (2، 1 و 5/0 میلی متر) به مدت 7 دقیقه در سه تکرار انجام شد. بر طبق نتایج شدت فرسایش در خاک لومی شنی با رطوبت اولیه 5/11 درصد به 5/6 درصد، با افزایش سرعت باد، در حداکثر اندازه ذرات 75/4، 2 و 5/0 میلیمتر به ترتیب حدود 3، 5/1 و 5/2 برابر کاهش داشت. همچنین شدت فرسایش در خاک شنی لومی با میزان رطوبت اولیه 5/4 درصد در سرعت 5/7 متر بر ثانیه، با حداکثر اندازه ذرات 1 و 5/0 میلیمتر به ترتیب 3/5 و 5/20 برابر کاهش یافت. یافته های این تحقیق نشان می دهد که افزایش اندازه ذرات و میزان رطوبت خاک نقش مهمی در کنترل فرسایش داشته، به طوری که با افزایش آن ها شدت فرسایش بادی به طور معنی داری کاهش می یابد.